Eldkeilur teljat til svokallaðra megineldstöðva og gjósa því mörgum gosum og hlaða upp stórum eldkeilum eða hryggjum þar sem skiptast á gjósku- og hraunlög. Hvort eldstöðin hleður upp eldkeilu á borð við Snæfellsjökul og Eyjafjallajökul eða hrygg eins og Hekla ◊ ◊ fer líklega einkum eftir því hvort eldstöðin er á virku gliðnunarbelti ◊ eða ekki.

Keilur hlaðast upp á eins konar jaðarbelti (hliðarbelti) þar sem gliðnun jarðskorpunnar er óveruleg eða engin. Við slíkar aðstæður eru eldstöðvakerfin stutt og lítið eitt ílöng í NV - SA-stefnu. Hryggur með SV - NA stefnu eins og Hekla hleðst hins vegar upp á lítið eitt virku gliðnunarbelti.

Þekktustu eldkeilur íslenskar eru Öræfajökull, ◊ ◊ Snæfellsjökull ◊ ◊ ◊. og Eyjafjallajökull ◊ . Öræfajökull er hæsta og mesta nútíma eldfjall Íslands og jafnframt þriðja hæsta eldfjall Evrópu en Etna ◊ ◊ á Sikiley og Beerenberg á Jan Mayen eru hærri. ◊ Að rúmmáli kemur Öræfajökull næst Etnu og hann er a.m.k. fjórum sinnum rúmmálsmeiri en Snæfellsjökull. Vitað er um tvö gos í Öræfajökli á sögulegum tíma. Árið 1362 gaus hann mesta þeytigosi sem orðið hefur í Evrópu síðan Vesúvíus eyddi Pompei með miklu gosi árið 79 e.Kr. ◊ ◊ ◊ ◊ Slík gos eru oft nefnd plínísk eftir Pliny yngra sem lýsti Vesúvíusgosinu. Gosið í Öræfajökli eyddi allri byggð í Litlahéraði sem þá var og hét. Rúmmál gjóskunnar var líklega um 10 km³. Þetta var dasítgjóska og barst mestur hluti hennar á haf út. Aftur gaus Öræfajökull árið 1727 en miklu minna gosi. Í þetta sinn gaus fjallið basaltgjósku.

Dæmi um þekktar eldkeilur erlendis á sökkbeltum eru: Fuji ◊ ◊ ◊. í Japan, Popocatépetl ◊ í Mexíkó, Mayon ◊ ◊ á Filippseyjum, Llaima í Chile ◊ , El Misti ◊ í Perú, Cotopaxi ◊ og Chimborazo ◊ í Ecuador.

Hekla er ung jarðfræðilega séð en vafalítið frægasta íslenska eldfjallið. Hún hefur hlaðið upp hrygg á SV - NA-lægu sprungukerfi. Gossaga Heklu sýnir að kísilsýruhlutfall, (SiO₂), kvikunnar sem hún gýs hækkar eftir því sem hléin milli gosa hjá henni eru lengri. ◊ Það bendir til þess að undir Heklu sé kvikuþró þar sem kvikan nær að breytast og auka kísilsýruhlutfall sitt á milli gosa. ◊

Í töflu sést að hlutfall kísilsýru breytist frá byrjun goss til loka þess. Á Norðurlandi austan Héraðsvatna sést þetta vel á H₄ en þar er neðri hluti lagsins ljós en efri hlutinn grá-brúnn til brún-svartur.

Sjá ennfremur Ol Doinyo Lengai sem er eldkeila í Austur-Afríku-sigdældinni.

Sjá ofureldstöðvar.