Toba askjan: er ofureldstöð norðarlega á Súmötru í svokölluðum „Batik Tumor“. Hún myndaðist í miklu eldgosi fyrir 74 ká1 árum og er það er stærst þekkta eldgosa á Jörðu sl. 2 Má (VEI 8).

Stærð Toba-öskjunnar3
Mesta lengd 100 km
Mesta breidd 30 km
Flatarmál 1.130 km2

Súmatra er í stórum eyjaboga sem hleðst nú upp við það að fleki Indlandshafs og Ástralíu sekkur undir Evrasíuflekann. ◊.


Askjan sem myndaðist við ofurgosið er 100 km löng og 30 km breið. Fyrst eftir gosið hefur botninn verið tiltölulega sléttur en síðan hefur hann brotnað upp í bergblokkir sem skaga nú upp úr yfirborði vatnsins. Stærstar eru eyjan Samosir og skaginn Uluan.


Kort (DEM) af Toba-öskjunni. Merkingar skammstafanna (táknanna) eru skýrð í töflunni hér að neðan. © C.A. Chesner / Quaternary International xxx (2011) 1-14.

Eining Bergmyndun Staður/svæði km3
YTT 0,074 Yngsta öskubergið [tuff] Toba 2.800
MTT 0,501 Mið-Tobaöskubergið [tuff] Norður-Toba 500
OTT 0,840 Elsta Toba öskubergið [tuff] Porsea 35
HDT 1,2 Haranggaol dasít öskuberg [tuff] Norður Toba (Haranggaol ströndin) 60
Fjögur stór gos eru talin hafa orðið í öskjunni og eru þau talin upp hér í töflunni. 2

Eins og fram kemur fram hér að ofan er þetta gos (YTT) seinast í röð fjögurra stórra gosa. Gosefnin sem upp komu hafi verið ≈ 2.800 km3 og til samanburðar voru föst gosefni í Skaftáreldum ~ 15 km3 og í Eldgjárgosinu 934  AD ~ 19,6 km3.


Gosið hefur líklega verið þeytigos (plíniskt) líkt og gosið í Pinatubo í júní 1991 (VEI 6), Gosaskan barst vestur yfir Indlandshaf og enn lengra — alla leið til Mið- og Suður-Afríku, 8.937 km leið1.




Heimildir: 1 Eugene I. Smith et al.: „Humans thrived in South Africa through the Toba eruption about 74,000 years ago“, 2 march 2018 | VOL 555 | NATURE | 511
  2 CRAIG A. CHESNER; 1998: „Petrogenesis of the Toba Tuffs, Sumatra, Indonesia“ JOURNAL OF PETROLOGY, VOLUME 39, NUMBER 3, PAGES 397–438
3 Wikipedia.org
< https://en.wikipedia.org/wiki/Lake_Toba >