Heitur jarðsjór

Berggrunnur eyja og annesja er víða mettaður af sjó. Þetta verður einkum þar sem jarðlög eru gropin eins og á utanverðum Reykjanesskaga. Úrkoma sem fellur á Reykjanesskagann hripar niður um lek berglögin, safnast saman neðanjarðar og myndar ferskt grunnvatn. Ferskvatnið er eðlisléttara en sjórinn og flýtur því á honum eins og olíudropi á vatni og myndar þannig svokallaða grunnvatnslinsu. ◊ ◊ Hún er þynnst við strendurnar en þykknar inn til landsins. Þykkt grunnvatnslinsunnar er venjulega u.þ.b. fertugföld hæð grunnvatnsflatarins yfir sjávarmáli. Neðst í grunnvatnslinsunni á mótum ferskvatns og sjávar er lag af ísöltu vatni vegna blöndunar ferskvatns og sjávar. Ísalta lagið er þykkast úti við ströndina þar sem berggrunnur er afar gropinn og lekur og sjávarfalla gætir mest.

Reykjanesskaginn er hluti Atlantshafshryggjarins og því meðal eldvirkustu svæða landsins. Á utanverðum skaganum eru 3 háhitasvæði með heitum jarðsjó, Svartsengi, ◊ Eldvörp ◊ og Reykjanes. ◊ Þar hitnar jarðsjór er hann kemst í snertingu við heit basísk innskot. Í Svartsengi er orkuver sem nýtir jarðsjóinn. Heitur jarðsjórinn er nýttur til að hita upp ferskvatn fyrir hitaveitu á Suðurnesjum. Auk þess er jarðsjórinn nýttur fyrir gufuaflstöð til raforkuframleiðslu. Hluta af söltu afrennslisvatninu er veitt í Bláa Lónið ◊ en afgangnum er dælt aftur niður um borholu.

Fyrir nokkrum árum voru gerðar tilraunir til saltframleiðslu úr söltum jarðsjó á Reykjanesi en saltvinnslan reyndist ekki arðbær.

Sjá uppleyst efni í jarðhitavatni.