Samsætur súrefnis — hlutfall ¹⁸O og ¹⁶O

Vatn, H₂O, er gert úr samsætum vetnis og súrefnis. Súrefni kemur fyrir sem ¹⁶O (99,7%, ¹⁷O (0,04%) og ¹⁸O (0,2%). Vetni finnst í náttúrunni með tvær stöðugar samsætur ¹H (99,984%), ²H (0,016%) og hverfandi lítið af ³H. Massi vatnssameinda getur því verið örlítið mismunandi.

Léttu sameindirnar gufa fremur upp en þær þungu og því má gera ráð fyrir því að hlutfall ¹⁸O/¹⁶O sé lægra í úrkomu en höfunum en hlutfallið hækkar hjá því vatni sem eftir verður í höfunum.

Mælingar á súrefnis- og vetnissamsætum eru gerðar með massagreini ◊ og eru niðurstöður mælinga á súrefninu gefnar upp sem δ¹⁸O og lýsir hún mismun á hlutfalli ¹⁸O/¹⁶O í sýninu sem rannsakað er (sýni) og viðmiðunarsýni ek. staðalsýni (staðall). Mismunurinn er gefinn upp í ‰

Hér gefur hækkandi gildi á ¹⁶O lækkandi hlutfall fyrir ¹⁸O/¹⁶O og þar af leiðandi lækkandi δ¹⁸O.

Lækkandi gildi fyrir δ¹⁸O í jökulís bendir til kólnunar ◊ ◊. og mælingar hafa sýnt að línulegt samband er á milli meðalárshita og „þyngdar“ (samsætugilda) úrkomu. Gera má ráð fyrir að 1‰ lækkun δ¹⁸O þýði 1,45°C lækkun á hitastigi. ◊

Súrefni með tiltölulega léttar samsætur binst í stórum jöklum jökulskeiða og við það fækkar ¹⁶O og hlutfall ¹⁸O/¹⁶O hækkar (δ¹⁸O hækkar) í því vatni sem eftir verður í höfunum. Súrefni sem binst í hörðum líkamshlutum dýra við slíkar aðstæður sýnir því hækkandi δ¹⁸O með kólnandi veðurfari. ◊

Lækkandi gildi δ¹⁸O í jökulís sýnir kólnun en á sama tíma hækkar gildi δ¹⁸O í skeljum götunga frá sama tíma.

Nokkur dæmi um hitaferla sem byggja á mælingum δ¹⁸O í skeljum sjávarífvera eða ís. ◊ ◊ ◊. ◊.

Sjá tengsl lofthita og samsæta í ískjörnum: ◊

Sjá ennfremur δ¹³C.

Sjá síðu um breytingar á ¹⁶O/¹⁸O og D í úrkomu.